MORGAN ATI
Amerikan Morgan atının kökü çok ilginçtir ki sadece bir tek aygıra
dayanır: Justin Morgan. Bu aygır 14 el uzunluğunda olmasına karşın
ağırlık-çekme yarışlarında ağırlığını gösterir.
Justin Morgan 1789 yılında Figure adlı bir tay olarak dünyaya geldi ve
daha sonra kayıtlı ilk sahibinin adıyla anılmaya başladı. Bu kişi
Vermont’taki bir çiftlik sahibi ve aynı zamanda müzik öğretmeni ve
kilise yöneticisiydi. Kayıtlı belge olmamasından dolayı Justin
Morgan’ın nasıl üretilip yetiştirildiği konusunda kesin bilgiler
yoktur. Olası iddialara göre bu aygır Thoroughbred, Arap, Welsh Cob ve
Hollandez ırklarının atasıydı. Ufak yapısına karşın (400kg.dan daha
hafifti.) Justin Morgan’ın oldukça kuvvetli bir iş atı olarak tanınması
ve sahiplerinin başarısı için çok fazla çalıştırılması tartışma
yaratmıştır. Ağır iş atı gibi saban çekmekte ve kereste işlerinde
kullanılırdı ve kütük çekmek konusunda ağırlığının neredeyse iki katı
olan rakiplerine rağmen yenilmezdi. Müthiş dayanıklı, güçlü ve dinç bir
babaydı. Güç, dayanıklılık, hız ve sakin mizacı yavrularına da
geçmiştir. Erkek taylarından 3 tanesi cinsin gelişiminde oldukça etkili
olmuştur: Sherman Morgan(1808), Woodbury Morgan( 1816) ve Bulrush
Morgan( 1812)
Sherman Morgan kanından gelen atlar mükemmel koşum atları olmalarıyla
dikkat çekmişlerdir ve Amerika’daki diğer cinslerin ( Quarter,
Saddlebred, Standardbred, Tennessee) üretiminde önemli etkileri
olmuştur.
Woodbury Morgan kanından gelenlere ise binek ve tören atı olarak talep
olmuştur. Bulrush Morganları da süratlideki hızlarıyla dikkat
çekmişlerdir.
Diğer cinslerde olduğu gibi Morgan atı da motorlu ulaşımın
yaygınlaşmasıyla önemini yitirmiştir. Ancak 1999’da kurulan Morgan At
Klübü’nün istekli üyeleri sayesinde bu tür kurtulmuştur. Günümüzde
ABD’ye ek olarak Kanada, İngiltere, Avustralya, İspanya, Yeni Zellanda,
Almanya, İtalya ve İsveç’te Morgan Klüpleri görülür. Bu klüpler
sayesinde Morgan atı sayısı da giderek artmaktadır. Bu atlar gösteri
atı olarak bulundurulmasının yanı sıra sürek avı, dresaj ve atlı araba
yarışları gibi disiplinlerde de kullanılır.
Türün Özellikleri
14,1-15,2 el uzunluğunda genellikle doru, kestane doru, yağız
renklerindedir. Baş haricinde diz veya tırnakta beyaz işaretlere
olmamalıdır. Profilden bakıldığında düz veya hafif eğimli başı, öne
doğru geniştir. Büyük gözleri, kısa ve dik kulakları, hafif açılı
boynu, eğimli omuzları vardır. Sırt uzunluğu kısadır. Sağrısı kaslıdır
ve kuyruğu yukarıdadır. Düz ve kuvvetli bacakları kısa ve ince kemik
yapısına sahiptir. Uzun ve eğimli inciği hafif ve elastik bir yürüyüş
sağlar. Yumuşak ve gür kuyruk ve yeleye sahiptir.
İlginç Olaylar
Yüzbaşı Myles Keogh’un bindiği “Comanche” adında bir Morgan atı 1876
yılında yapılan Little Big Horn savaşından Kızılderililer haricinde sağ
çıkmayı başaran tek canlıdır. Çok fazla yara almış olmasına karşın
yaşamayı başarmış ve 29 yaşında yaşlı bir at olarak hayata veda
etmiştir.