Irkları ne olursa olsun, hayvanlara iyi bakım besleme uygulamadıkça
onlardan yüksek verim alınamaz. İyi bir bakım, besleme uygulandığında
elde edilecek süt ve verim miktarı artar ve sürü daha sağlıklı olur.
Doğum başlangıç alınarak süt ineklerinin beslenmesi 4 döneme ayrılarak
yapılır.
Doğumdan sonra ilk 2-3 ay Doğumdan sonra yapılacak iyi bir bakım ve besleme ile inekten bir sağım
döneminde elde edilecek toplam süt verimini en yüksek düzeye çıkartır.
Bu dönemde yüksek süt verimine ulaşmasına karşılık, ineklere yeterince
yem verilmemesi önemli bir problemdir. Bu nedenle doğumdan sonra
ineklerin beslenmesinde aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir;
1. Mutlaka iyi kaliteli kaba yemler kullanılmalıdır.
2.Hayvana yedirilen günlük toplam yemin mümkünse yarısı kaba yem olmalıdır.
3.İmkan varsa kaba ve kesif yemler karıştırılarak birlikte verilmelidir.
4.Kaba yemin en az yarısı 5 cm’den daha uzun doğranarak hayvanlara verilmelidir.
5.Günlük süt verimini takip ederek yem miktarını süt verimine göre ayarlanmalıdır.
6.Doğumu takiben kesif yem miktarı yavaş yavaş artırılarak 8-10 gün içinde günlük 5-6 kg’a miktarına çıkartılmalıdır.
7.Daha sonra süt verimindeki her 3 kg artışa karşılık, kesif yem 1 kg artırılmalıdır.
Doğumdan sonra 3-6 ay
Süt verimindeki artışın duraklayıp yavaş yavaş azalmaya başladığı
dönemdir. Laktasyonun ikinci döneminde de hayvanlara olabildiğince
kaliteli kaba yem verilmelidir. Bu dönemde hayvanlar birinci döneme
göre daha kolay beslenirler. Çünkü bu dönemde süt verimi yüksek olsa
da, hayvanın yem tüketimi de yükselmiştir. Yem tüketimi arttığı için
ineklerin enerji ve besin maddeleri ihtiyaçları daha kolay
karşılanabilir. Laktasyonun (süt sağılabilmenin) bu döneminde de ilk
dönemdeki kurallara dikkat edilmelidir. Dikkat edilmediği takdirde
hayvanda beslenme bozuklukları oluşabilir.
Doğumdan sonra 6. aydan kuruya çıkıncaya kadar Bu dönem hayvanın bakım ve beslenmesini en kolay yürütüldüğü dönemdir.
Çünkü hayvanın yem tüketimi artık belirli bir düzeyin üzerine çıkar ve
süt verimi de hızla azalır. Bu dönemdeki problem, hayvanların besin
maddesi ve enerji ihtiyaçlarını karşılayamamaktan çok, hayvanları aşırı
besleme sonucu yağlandırma olabilir. Bu nedenle ineklerin süt verimi
çok iyi takip edilerek, süt verimi azaldıkça verilen yem miktarı
azaltılmalıdır.
Kurudaki ineklerin beslenmesi İneklerin doğuma iki ay kala sağımdan kesilmesine kuruya çıkarma denir.
Bunun amacı, bir sonraki sağım döneminde hem yüksek süt verimi, hem de
daha sağlıklı olmalarını sağlamaktır. Hayvanlar kuruya çıkarılarak,
meme dokularının dinlenmesi ve yenilenmesi, ayrıca ana karnındaki
yavrunun daha iyi gelişmesi sağlanır. Buzağı ana karnındaki
gelişmesinin % 70’ini gebeliğin son 2-3 aylık kısmına tekabül eden kuru
dönemde tamamlar. Bu dönemde yapılan besleme hataları sonradan telafi
edilemez.
Kuru dönemin birinci ayında yani doğuma bir ay kalana kadar ineklere
yiyebileceği kadar iyi kaliteli kuru ot ve günlük 2-3 kg kesif yem
verilebilir. Elimizde iyi kaliteli kuru ot yoksa ve kaba yem olarak
sadece saman veriliyorsa bu durumda kesif yem miktarı 3-4 kg’a
çıktılmalıdır.
Kuru dönemdeki ineklerin beslenmesinde nelere dikkat etmeliyiz? 1.Kuru dönemde vereceğimiz kaba yemler olabildiğince kaliteli
olmalıdır. Çünkü ana karnındaki yavrunun gelişip büyümesinden dolayı,
işkembenin hacmi, dolayısı ile yem alma kapasitesi azalmıştır. Saman
gibi kalitesiz kaba yemler, işkembede boşa yer kaplayarak hayvanın
doygunluk hissetmesine ama besin maddeleri bakımından eksik kalmasına
neden olabilir. Yine kaba yemler patoza vurarak çok fazla küçültülerek
hayvanlara yedirilmemelidir. Küçük ve ince yemler hayvanların geviş
getirmelerini azaltarak, salgıladıkları tükürük miktarını düşürürler.
2.Bu dönemde silaj, pancar, domates ve elma posaları ile taze biçilmiş
yeşil yemler gibi fazla sulu yemleri yedirmemelidir. Zaten bu dönemde
işkembenin kapasitesi azalmıştır. Bu yemler fazla miktarda su
kapsadığından hayvanlar beslenme eksikliğine uğrayabilirler.
3.Küflenmiş, kızışmış ve herhangi bir şekilde bozulmuş yemleri
kullanılmamalıdır. Böyle yemlerin yavru atmalara sebep olacağı
unutulmamalıdır.
4.Kurudaki inekleri mutlaka diğer ineklerden ayırarak, ayrı bir besleme ve bakım programı uygulanmalıdır.
5.Kurudaki ineklerin aşırı beslenmeleri ve yağlanmaları kesinlikle önlenmelidir.
Silaj Mısır ve diğer kaba yemlerden yapacağımız silajlar, süt inekleri için
çok iyi enerji kaynağıdırlar. Silajın protein ve kuru madde düzeyi
düşük olmasından dolayı, mısır silajına erken biçilmiş baklagil otu
veya üre katılarak protein düzeyi yükseltilmelidir. Mısır silajı veya
diğer silajlar, süt ineklerinin kaba yem ihtiyaçlarını tek başına
karşılayabilirler. Baklagil otlarıyla birlikte verilmeleri daha iyi
olur. Bir süt ineğine günde 25-30 kg silaj yedirilebilir.
İneklerin tuz ihtiyacı Tuz noksanlığında iştah azalması görülür. Tuz ihtiyacı vücut ağırlığı
ve verilen rasyonun karakterine göre değişir. Canlı ağırlığı 500 kg
olan bir süt ineğinin yaşama payı tuz ihtiyacı günde 20-25 g’dır. Buna,
ineğin verdiği her 1 kg süt için ayrıca 2 g tuz eklemek gereklidir.
İneklerin su ihtiyacı Süt sığırlarının su ihtiyacı, hayvanın vücut ağırlığına, süt verimine,
verilen yemin cinsine ve çevre ısısına bağlı olarak değişir. Bir süt
ineği 24 saatte ortalama 10 kez su içer. Bir süt ineğinin yaşama payı
su ihtiyacı günlük 40-60 litre kadar olup, her litre süt verimi için 4
litre daha fazla su içer
Anasayfa 
