Bartagamen-Bearded Dragon (Pogona Vitticeps)

İsim : Bartagame diğer adıyla Bearded
Dragon Agamen ailesine bağlı bir türdür, latince ismi Pogona Vitticeps
olmakla birlikte Türkçe de Sakalli agamen denilebilir.


Yaşam alanları: Bartagameler
Avusturalya`nin büyük bir bölümünde görülürler, güney avusturalya ve
güneydoğu Avusturalya sınırları onların cok bulunduğu ortamlardır. Bu
bölgelerdeki çöller, kayalıklar ve çok aydınlık ormanların içinde yaşam
alanlarını kurmuşlardır.

Karakter:
Kafalarını hızlıca yukarı aşşağı sallamaları, kafalarının altındaki
bölgeyi şişirmek (Sakal) başlıca karakteristik özelliklerindendir. Tek
yaşayan hayvanlar olduğu için 1 terrarium da 2 erkek bartagame
beslemenizi engeller bunun yanında eğer yeterli alanı sağlarsanız 1
erkek ve 1 dişi beraber yaşayabilir.

Büyüklüğü : Sağlıklı bir erkek bartagame kuyruğu ile beraber 60 cm boya ulaşabilir, dişilerde boy yaklaşik 15-20 cm kadar daha kısadır.



Ömrü : Bütün şartlar uygun oldugu zaman 15 yıla kadar yaşadığı görülmüştür.

Terraium : Her
sürüngen de olduğu gibi bartagamelerin de özel hazırlanmış terrariumda
yaşamaları gereklidir. Doğal yaşam ortamları göz önüne alınarak
terrariumunuzda onlara çöl ve kayalık ortamı yaratmanız gerekir.
Terrariumun büyüklüğünüde aşşağıdaki formüle göre ayarlayabilirsiniz.

Boy: 5x KKU (Kafadan-Kuyruğa-Uzunluk).

En: 4x KKU.

Yükseklik: 3x KKU.

Not: Tavsiye edebileceğim en küçük terrarium 120 cm × 60 cm × 60 cm (Uzunluk × En × Yükseklik).

Sıcaklık değerlerini de bu şekilde ayarlamaniz sürüngeninizi rahat yaşamasını sağlayacaktır.

Gündüz : Terrarium
içi sicaklik 28 – ile 40 derece, güneş alanı 45 yer sıcaklığı 20 ile 30
derece arasında geceleri ise bu sıcaklık 10 derece bir düşüş
göstermelidir. Yer sıcaklığını sağlamanız için tabana sürüngenler için
satılan ısı kablosu veya ısı paspası (Almanca : heizkabel, heizmatte)
yerleştirmeniz yeterli olacaktır.

Taban
malzemesi 3-5 cm kalınlıkta olacak şekilde ince akvaryum kumu, kırmızı
toprak ve benzeri ince yapılı kumlar işinizi görecektir. Terrariumunuza
iguanalarda olduğu gibi bir su kabı yerleştirmeniz bartagamelerinizin
yıkanmasını, su içmesini ve çok sıcak olduğunda serinlemek için
kullanmasını sağlayacaktır.

Işıklandırma:
Işıklandırma işini terrariumunuzun büyüklüğüne göre yapmanız
gerekmektedir. Olmaz sa olmaz lardan biride UVA ve UVB lambalari güneşi
çok seven sürüngenler oldukları için bunlara ihtiyacınız var, bunların
olmadığı zaman kemik gelişimi ve gerekli vitamin sentezinin
olamayacağini bilmelisiniz. Yukarıda verdiğim terrarium sicakligini
sağlamak için 2 Adet 75wattlik UVA Spot ve 1 Adet 40 wattlik Repti Glo
UVA+UVB florasan işinizi görecektir. Daha profesyönel boyutta
düşünürsek 70 veya 150 wattlik HQI Spotlar ve Osram Vitalux 300 Watt UV
Yansıtıcılarda kullanılabilir. Ama bunları kullanmadan önce mutlaka bir
bilene sorun.

Nem :
Fazla nemli ortamlara ihtiyaçları yoktur nem oranını %30 ila 60
arasında tutarsanız uygun olacaktır, bu nemide ışığın altına
koyacağınız su kabı sağlayacaktır.

Beslenme :
Bartagameler her şeyi yerler yani et veya sebze ayrımı yapmazlar.
Bartagamenizin protein almasi için canlı böcekler vermeniz gerekir;
Bunlar çekirge, cırcır böceği, ağustos böceği, un kurdu, ipek böceği,
hamam böceği, solucan ve benzeri olabilir (örümcek tavsiye edilmez).
Bunun yanında vitamin ve mineraller için çeşitli meyve ve sebzeler
vermeniz bartagamenizin daha sağlıklı olmasını sağlayacaktır; Örneğin;
Marul, iceberg,domates, ince doğranmış dolmalık biber ve bu tarz yesil
sebzeler, meyve olarakta yumuşak meyveleri tercih edin örnek olarak
muz, şeftali, çilek vb. Bütün bunlarla bitmiyor tabi kalsiyum ve
yemeklerden alamadiği vitaminler için özel sürüngen kalsiyum tozları ve
vitamin damlaları vermelisiniz, bunlari yemeklerinin üstüne damlatmanız
ve serpmeniz yetecektir.

Cinsiyet: Bir bartagamenin cinsiyetini anlamak için 2 yolunuz var;

1.
Erkek bartagame nin arka bacağının alt kısmında ki femoral noktalardır.
Bu noktalar dişilerinkine göre daha büyük ve görünür durumdadir
aşşağıdaki resimde bunu göreceksiniz.


2. Bartagamenizin
kuyruğunu dikkatlice kaldırın ve kuyruk ile popo kısmının arasinda ki
şişkinliğe bakın bu erkekde daha kalin olacaktir dişide ise bu bölüm
düzdür.


Çiftleşme : Bartagamelerin
çiftleşmeleri düşünüldüğü gibi sevgi dolu olmaz . Erkek çiftleşme
zamanında kafasını hızlıca yukarı aşşağı sallamaya başlar ve sakal
kısmı koyulaşır siyah gibi bir renk alir. Bundan sonra dişinin üstüne
doğru koşar ve çiftleşmeye çalışır, bu olay günlerce veya haftalarca
sürebilir, dişi bartagamen ne zaman vazgeçer ve hazır olursa o zaman
asıl çiftleşme başlar. Dişi bartagame hazır olduğunda erkek dişinin
üzerine geçer ve yanağının arka kısmını ısırır ve bu şekilde çiftleşme
işlemi başlar, bu işlem 4 - 5 dakika sürer. Çiftleşme işlemi bittikten
sonra dişiyi yumurtalarını çıkarana kadar başka bir terrariuma almanız
gerekir dişi yumurtalarını 5 hafta gibi süre içinde tabanda ki toprağı
kazarak yumurtlar ve yumurtlama işlemi bitince üzerini örter. Bu
yumurtlama zamanı boyunca fazla rahatsız etmemeniz sağlıklı bir
yumurtlama dönemi geçirmesini sağlayacaktır.


Hastaliklari:

Deri
degistirme problemi: Normal de ölen deri inc eve hemen soyulacak
durumdadir ve bu islem 1-2 gün icinde biter. Eger bu islem cok uzun bir
zamana yayiliyorsa deri degistirmede problem yasiyor demektir.
Sebep: Terrariumun cok kuru olmasi ve Vitamin C azligidir.
Tedavi:
Ilik banyo, soyulmayan derileri yavas ve incitmeyecek sekilde parmakla
cekmeniz (eger cikmiyorsa fazla zorlamayin) ve yemek olarak ta kiwi
verirseniz Vitamin C problemini cözecektir.

Rasitizm: Bartagameniz
de normale zayiflama ve yürüme zorluklari görüldügü zama anlayin ki
acil tedaviye ihtiyaci var. Bunu anlamaniz icin bartagamenizi sirt üstü
koyun ve düzelmesini izleyin. Düzelmede zorluk cekiyorsa bu hastalik
ile bulustugunu anlayabilirsiniz.
Sebep: Kalsiyum eksikligi
Tedavi : Sürüngenden anlayan bir veteriner yardimci olacaktir veya yemeklerine kalsiyum takviye yapmaniz gerekir.

Parazitler: Distan anlasilmasi zor bir durumdur, bartagamede diski civikligi veya zayiflama var ise bu problemle bulusmus olabilir.
Sebep: Parazitler
Tedavi: Veteriner den alacaginiz özel parazit ilaclarini agiz yoluyla verdiginizde bu problemi cözebilirsiniz.

Kapanmis burun delikleri: Kapanmis burun delikleri bartagamenin nefes almasini zorlastiracaktir.
Sebep: Terrarium kumu veya Degistirdigi deri parcalari.
Tedavi:
Sik Sik burun deliklerini kontrol edin, eger kum var ise kulak
temizlemek icin olan cubuklardan alin ve ucunu biraz islatin ve
dikkatlice burun deliklerini temizleyin.

Leganot: Disi bartagamenin bütün yumurtalarini cikaramamasindan kaynaklanir. Ölümcüldür.
Tedavi: Sürüngen uzmani bir veteriner tarafindan ameliyat edilip kalan yumurtalarin cikarilm