GÜVERCİNLERİN YILLIK BAKIMI
Bu yazımda sizlere güvercinlerin bir günlük değil bütün bir yılı
kapsayan bakımlarından kısaca bahsetmek istiyorum; güvercin bakımından
kastım bir güvercinin bütün yıl boyunca geçireceği devreleri inceleyip,
içerisinde bulunduğu şartlara uygun olarak bakılmasıdır. Herhangi bir
güvercin için önemli olan devreleri aşağıda belirtmek istiyorum.
1.Tüy dönemi
2.Kış Dönemi
3.Yarış Dönemi
4.Yavru Dönemi
Yukarıda
bahsettiğim dönemlerin bazıları sadece Posta Güvercinleriyle ilgili
olup diğer ırklarla da uyum göstermektedir. Bu bakımdan her yetiştirici
kendi baktığı kuşlarına uygun olarak senelik bakım programları
geliştirebilir. Çünkü konunun temel mantığı yetiştirilen her güvercin
için aynıdır.
TÜY DÖNEMİ
Yarışlar
bittikten sonra veya fantastik güvercin yetiştiricilerinin yavru alma
sezonlarının bitiminde yani Eylül ayı itibariyle büyük tüy değiştirme
dönemi başlar. Yuva pozisyonuna ve sağlık durumlarına göre kuşlar bu
dönemde eski tüylerini düşürüp, yeni tüylerine kavuşurlar. Normalde
sağlıklı bir güvercin hiçbir tıbbı müdahaleye gerek duymaksızın bu
dönemi en iyi şekilde geçirir. Bu noktadan hareketle kuşlarımız tüy
dönemine girmeden önce eşlerinden ayrılıp, erkek ve dişiler ayrı ayrı
kümeslere konulmalıdır. Bu sayede kuşlarımız yavru ve yumurta gibi
stres arttıran ve tüye girmeyi
geciktiren faktörler ortadan kaldırıldığı için daha kolay tüy dönemini
geçirirler. Ben normalde Ağustos ayının ilk haftası kuşlarımı ayırırım.
Şayet gerek görürsem bazı hastalıklara karşı ön tedavi uygularım. Zira
sağlık barometreleri olumlu olmayan kuşlar mükemmel bir tüy dönemi
geçirmez. Tüy dönemini en iyi şekilde geçirmeyen bir güvercinden ne
yarışçı olur nede damızlık olur. Ayrıca tüy dönemi esnasında
kuşlarımıza vereceğimiz antibiyotik türü ilaçlar, kuşlarımızın tüy
yapılarında olumsuz etkiler yaratacağı için bütün ön tedavileri bu
dönemden önce tamamlamalıyız. Şayet bulunduğunuz ilde kuşlarınızın
dışkılarını tetkik ettirebileceğiniz laboratuarlar var ise mutlaka
Kurt, Koksidiyoz, Salmonella vs. gibi hastalıklara karşı testlerini
yaptırınız. Test sonuçları (+ ) pozitif ise bulgulara göre tedavilerini
yapınız. Tüy dönemi kuşlarda çok yoğun stres oluşturduğu için,
özellikle bakımı ve alt yapısı iyi olmayan kümeslerde çeşitli
hastalıklar baş gösterir. Bazı kuşlar bu dönem öncesinde iyi
hazırlanmadığı için tüye giremez ve ölebilirler. Bütün sorunların
temelinde sağlık problemleri ve uygun olmayan yaşam koşulları yatar. Bu
nedenle kuşlarımızın sağlıklı kalabilmeleri için uygun ortamları
sağlamalıyız. Tüy döneminde kuşlarımız yeni tüylerinin oluşabilmesi
çeşitli vücut rezervelerini kullanır. Bu nedenle döneme uygun olarak
verilecek olan zengin ve bol çeşitli karışımlar içeren Tüy Dönemi
Yemlerini tercih etmeliyiz. Ayrıca haftada 1 veya 2 gün sularına
multivitamin verilmelidir. Suya veya yeme vereceğimiz sıvı yada toz
minerallerde kuşlarımızın iyi bir tüye sahip olmasını sağlar. Bu
konuyla ilgili Avrupa da çok çeşitli firmaların tüy programları ve
ürünleri mevcuttur. Ben reklama girmemek için burada ürün adı
belirtmiyorum. Sizlere tüy döneminde haftada 1 veya 2 gün olmak üzere
kuşlarınıza Isırgan Otu çayını demleyip içme suyu olarak vermenizi
tavsiye ediyorum. Aslında bu tür bitkisel çayları uzmanların hazırlayıp
tavsiye ettikleri oranlarda mevsimine göre vermenizi öneririm. Bu
sayede, hazırlanan çayın özelliğine göre kuşlarımızı doğal yöntemlerle
hastalıklara karşı korumuş oluruz. Tüy döneminde Sayın Yavuz İşçen’inde
yazılarında belirttiği gibi dış ve iç parazitlere dikkat edilmelidir.
Haftada en az 2 defa kuşlarımıza banyo yaptırırsak ve bu banyolardan
bir tanesine güvercinler için hazırlanmış banyo tozlarını kullanırsak,
hem tüylerin dökülmesine yardımcı oluruz, hem de istenmeyen
parazitlerden kuşlarımızı korumuş oluruz. Şayet banyo tozu bulamazsanız
banyo sularına bir miktar elma sirkesi ve sofra tuzu da katabilirsiniz.
Her dönemde bakımın temel taşlarından olan bol çeşitli GRİT (güvercin
taşı ) ürünlerini de vermeyi ihmal etmemek gerekir.
KIŞ DÖNEMİ
Genellikle
kışın yavru almayı düşünmeyen kümeslerde kuşlar erkek ve dişiler ayrı
ayrı tutulur. Bu dönemde kuşlar havalarında kötü gitmesi sebebiyle çok
fazla uçurulmaz. Aslında bu dönem posta güvercinleri için dinlenme
dönemidir .Zira bu kuşlar baharda ve yazın yeterince dışarıda bulunup,
yarışıp, yavru baktıkları için oldukça yorulmuşlardır. Bu nedenle
onlara bir nevi kış uykusuna yatıp, bünyelerini toparlamaları için
gerekli ortamın sağlanması şarttır. Bu sezonda kuşlara yem olarak
yüksek oranda arpa içeren hafif yemler verilir. Böylece aşırı derecede
kilo almaları önlenir. Kışın çok soğuk havalarda kuşların yem yeme
ihtiyacı artacağından kuşlara ekstradan yem verilmesinde fayda vardır.
Kışın ayrıca kuşlarımızın sularına karıştırarak vereceğiniz bir miktar
bal veya pekmez gibi doğal ürünler kuşların soğuğa karşı direnmeleri
açısından hayati önem taşır.
YARIŞ DÖNEMİ
Kış
döneminin bitiminde baharla birlikte yeni yarış sezonu başlar. Bu
dönemden genel ilgi alanı olmadığı için çok fazla bahsetmeyeceğim.
Kısaca şunu belirtmem gerekirse, bütün kuşlarımızın gerekli görülen
hastalıklara karşı ön tedavileri yapılır ve özellikle PARAMİKSOVİRÜS,
SALMONELLA, ÇİÇEK gibi hastalıklara karşı önleyici aşıları yapılır. Bu
aşılama periyodunu bütün kuşçuların, hangi ırk kuşu beslerse beslesin ,
kuşlarını eşe atmadan önce yapmalarını tavsiye ediyorum. Unutmamak
gerekir ki; 1GRAM TEDBİR, 1 TON TEDAVİYE BEDELDİR.
YAVRU (ÜRETİM) DÖNEMİ
Kuşlarımızı
eşe atıp yavru almadan önce dışkılarını test ettirip, gerekli ise
hastalıklara karşı tedavileri yapılır. Daha sonra bütün kuşlar eşlenip
yavru (üretim) dönemi başlar. Bu dönemde de kuşlarımızın ekstradan
vitaminlere, minerallere, aminoasitlere ve yumurta kabuğunun sağlam
oluşabilmesi için kalsiyum ve benzeri elementlere ihtiyacı
bulunmaktadır. Vereceğimiz bu ürünlerle hem kuşlarımızın kolay
yumurtlamasını sağlarız, hem de doğacak yavruların iskelet
yapılarının en iyi şekilde oluşmasını sağlarız. Ayrıca bu döneme uygun
olarak yemlemede mutlaka uzmanların hazırlamış olduğu DAMIZLIK VEYA
ÜRETİM yemlerinin rasyonlarına itibar edilmesi gerekmektedir. Yavrular
25-30 günlük olunca ebeveyinlerinden ayrılarak kendileri için özel
olarak hazırlanmış kümeslere alınır. Böylece kart kuşlar arasında
ezilmeleri önlenip yaşıtları arasında daha iyi gelişmeleri sağlanır.
Yavrular ayrıldıktan bir hafta sonra Trikonamasis ve Koksidiyosis’e
karşı ön tedavileri yapılır. Bu sayede yuvada almaları muhtemel olan
enfeksiyonlar baskı altına alınmış olur. Daha sonra bu yavrular
özellikle Paramiksovirüs ve Pox’a (çiçek) karşı aşılanır. Bu dönemde
yavrulara ilk 3 ay boyunca gelişmelerini en iyi bir şekilde
karşılamaları için YAVRU YEMİ verilir.
Burada yeri gelmişken
birkaç kelime de Posta Güvercinleri ile ilgili yazmak istiyorum.
Düşününki elinde hiçbir pusula veya benzeri gibi yardımcı ekipmanlar
olmaksızın, bütün varını yoğunu ortaya koyarak ve her türlü çetin doğa
koşullarıyla boğuşarak, atmaca gibi doğal düşmanlarının yanı sıra
düşüncesizce onları vuran CANAVARLARINDA engellerine rağmen yuvasına
dönmeyi kendine görev arz etmiş olan bir güvercine ancak ve de ancak
SAYGI duyulabilir. Bütün bu uğraşlar biz postacılar için sadece ve
sadece 1 dakikaya endekslidir. O bir dakika ise kuşun yarıştan eve en
önde dönüp ,sevinçle kümes üstünde uçtuğunu gördüğümüz andır. İşte o
anda dünya ile ilişkiniz kesilir ve bütün dertleri ve yorgunlukları
unutarak bu olağan üstü SAVAŞÇILARA verdiğiniz bütün emeğe değdiğini
düşünürsünüz. Yediği yemi fazlasıyla hak eden bu SAVAŞÇILAR’a lütfen
gereken saygıyı gösterelim. Hiçbir posta güvercini yetiştiricisi de
‘’’O BİR DAKİKAYI UNUTMASIN !
Yazan: Rahmi BOZKIR