Konu: ::::::: GÜVERCİN VE HASTALIK ::::::: Çarş. Ekim 07, 2009 9:01 am
GÜVERCİN VE HASTALIK
Güvercinlerde bazı önemli hastalıklardan söz etmeden önce hastalık konusunda temel bazı bilgilere göz atmak gerekir. Zira hastalığın oluşumu ve sonuçlarını genel anlamda bilirsek kümesimizin sağlığını o denli etkin koruyabiliriz. Önemli bir konu gizli seyreden enfeksiyonların tanınmasıdır. Bunun için güvercinlerimizin iyi gözlenmesi yanısıra hastalık ve ölümlerin tanımlanması da çok önemlidir. Zira belli bir hastalıkla etkin şekilde mücadele ancak o hastalık iyi tanımlanabilirse mümkündür.
Hastalık ne demektir? Çevreden etki eden faktörler sonucunda (kalıtsal bozukluklar hariç) organların veya organ sistemlerinin normal fonksiyonlarını yerine getirememesine hastalık denir. Hastalık yapıcı faktörler iki grupta incelenir.
Enfeksiyona yol açan faktörler: Hayvanın içinde yada üzerinde gelişen ve vücut dokusunu tahrip eden, belli maddeler salgılayan hastalık yapıcı etmenlerdir. Vücut buna karşı bazı önlemler alır. Bu tip hastalıklara enfeksiyöz hastalıklar denir.
Enfeksiyöz olmayan hastalıklar: Hastalığa neden olan ve yukarıdaki tanımlamanın dışında kalan tüm diğer nedenlerdir. Enfeksiyöz olmayan hastalıklara neden olurlar. Bir hastalık ortaya çıktığında enfeksiyöz yada enfeksiyöz olmayan nedenlerden mi kaynaklandığını bulmak güçtür. Hastalıkların ortaya çıkışında genellikle birçok faktor birlikte etkilidir. Bir güvercinin herhangi bir hastalık etmeni ile enfekte olması hemen hastalanması anlamına gelmez. Hastalık etmeninin vücuda girişi ile hastalık oluşturması arasında üç aşama bulunur. 1. Aşama Hastalık etmenleri vücuda girerler ancak vücutta çoğalamazlar. Bu tip enfeksiyonlar güvercin vücuduna zarar vermezler. 2. Aşama Vücuda giren hastalık etmeni vücutta çoğalabilir. Hastalık oluşmadan, hayvanın vücudu hastalık etmenlerinin çoğalmasını önleyebilirse bu takdirde sessiz enfeksiyondan bahsedilir. Bu tip enfeksiyonlar güvercinin o etmene karşı bağışıklık geliştirmesiyle sonuçlanır. Ancak bu hayvanlar bağışıklık oluştuktan sonrada söz konusu etmeni çevreye yayarlar. Bu tip bir enfeksiyon riski genellikle fark edilmez. 3. Aşama Güvercin hastalık etmeninin çoğalmasını durduramazsa etmenin zararı başlar ve hastalık belirtileri görülmeye başlanır. Bunun sonucunda hayvan ölebilir. Stres durumlarında sessiz enfeksiyonların da zararlı enfeksiyonlara dönüşmeleri mümkündür.
Hastalıkların bulaşması iki yolla olabilir. Birincisi enfekte olmuş bir güvercinden doğrudan enfekte olmamışlara bulaşabilir. İkinci yol ise enfekte olmuş güvercinin çevreye mikropları bulaştırmasıyla diğer güvercinler enfekte olabilirler. Her zaman sessiz enfeksiyonu olan bir güvercin veya bulaşık bir çevre sağlıklı güvercinlerin de hastalanmasına neden olabilir.
Hastalığın hangi durumlarda ortaya çıktığı hastalık etmeninin yoğunluğuna (sayısına), hastalık yapma yeteneğine ve aktifliğine bağlı olduğu gibi, kuşun genel durumuna (keyfine) ve bağışıklık durumuna da bağlıdır. Hastalığın ortaya çıkışını teşvik edici unsurlar şekil 2’de verilmiştir. Hastalık Riskini Azaltmanın Yolları
Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi bir hastalığın ortaya çıkışında etkili olan etmenleri önlenebilir ve önlenemez etmenler olarak ikiye ayırmak mümkündür. Güvercinlerimizi sağlıklı tutabilmek için ve onların önlenemeyen stres etmenleri ile daha iyi başa çıkabilmelerini sağlamak için tüm önlenebilir stres etmenlerinin ortadan kaldırılması gerekir. Bu etmenler yetiştirme ve besleme gibi cansız etmenler ise bunların önüne geçilerek hastalık riski azaltılabilir. Canlı önlenebilir stres etmenleri de zaman zaman koruyucu ilaç uygulamaları ile azaltılabilir.
Ancak birçok stres etmeni önlenemeyen tabiattadır. Bunlar, örneğin satın alma, yavruların yeme inmesi ve gösteriler gibi güvercin yetiştiriciliğinin olmazsa olmaz koşullarıdır. Bunun yanısıra güvercin, tüy değiştirme ve yavru bakımı gibi doğal olarak da bazı stres etmenlerinin etkisin altındadır. Bu dönemlerde bazı önlemlerin alınması hastalık riskini azaltır.
Koruyucu önlemlerin iki hedefi vardır. 1. Güvercinin dayanıklılığını artırma, örneğin mevsime göre yada güvercinin biyolojik dönemlerine göre dengeli olarak beslenmesi. 2. Güvercin vücudunda veya çevresinde hastalık etmeninin (mikrop) yoğunluğunun azaltılarak enfeksiyon baskısının düşürülmesi. Bu da çeşitli koruyucu ilaç kullanımı ve temizlik (dezenfeksiyon) ile yapılabilir. Enfeksiyon baskısının azalması sonucu açıkta kalan vücudun savunması, önlenemeyen stres etmenleri ile baş etmede kullanılabilir.
Anasayfa 
