ANKUT IRKI GÜVERCİNLER
Dünyada Ankut Trumpeter ya da Ankhut
Trumpeter gibi adlarla bilinen güvercinler ülkemizde bugün ankut adı
ile anılmaktadır. Peygamberimizin torunu ve Hz Ali’nin oğlu olan, 680
yılında Kerbela’da öldürülen İmam Hüseyin’in atmaca ve doğan avladığı,
ayrıca çakşırlı ( paçalı ) kut ( ankut ) güvercin beslediği yazılıdır.
Evliya
çelebi bu bakımdan 1638 yılında, İstanbul’da kuşu kuş ile avlayan
avcıların, pirimiz İmam Hüseyin’dir dediklerinin belirtiyor. Gene
Evliya Çelebi, Hz. Ali’nin de ‘kırmızı çatal ibikli çakşırlı güvercin’
( ankut ) beslediğini ve bu bakımdan bunları beslemenin sünnet olduğunu
yazmaktadır. ‘Çatal ibik’ tabiri, Osmanlıda çift tepe (takka ‘ perçem)
anlamında kullanılıyor. Gene Evliya Çelebinin belirttiğine göre
ankutların, sadekut , taçlıkut, çakşırlıkut gibi çeşitleri
bulunmaktadır.
Şanlıurfa’da bugün ankutların uğurlu olduğuna
inanılıyor. Hz Eyüp’ün mağarasında beslediği söylenen bu güvercinlerin,
halk arasında çocuğu olmayan kadınlara uğur getirdiği ve hatta gece
uykusunda korkan kadınların dertlerine deva olduğu söyleniyor.
Bir
tür süs kuşu olan bu güvercinlerin en önemli özellikleri, ‘dem çekme’
adı verilen ötüş şekilleridir. Dem çekme tabiri tasavvuf müziğinde ve
genel olarak Türk müziğinde doğaçlama olarak yapılan sunum sırasında
sazlardan birinin soliste sürekli ya da aralıklı olarak eşlik etmesi
anlamına gelir. Ankutların ötüşü dem çekmeye benzetilmektedir.
Yetiştiriciler arasında, dem çekme özellikleri ve sürelerine göre değer
verilen bu güvercinler, köken olarak Orta Asya Türkmenistan
kaynaklıdırlar. Türklerin göçleri ile birlikte dünyaya yayılmışlardır.
Günümüzde Russian Trumpeter ( Russian Barabanshik ) ve Bokhara
Trumpeter ( Bokharski Barabanshik ) adları ile bilinen Rus trumpeter
ırklarının köken olarak ankutlardan kaynaklandığı, Rus yetiştiricileri
tarafından da kabul edilmektedir.
Anasayfa 
