YAVRU VERİMİ
Kümesimizdeki
güvercinlerimizin arzuladigimiz yöndeki özelliklerini gelistirebilmek
icin, yani en iyilerini secip, en iyilerinden yavrular elde etmek icin
yavru veriminin bol olmasi gerekir. Yavru verimi denilince yilda cift
basina yeme düsürdügümüz yavru sayisi kastedilmektedir. Eger bir üretim
sezonunda cift basina ortalama yavru sayimiz 6 degilse kümesinizde bir
problem var demektir. Üretim sezonu subat ile temmuz aylari arasidir.
Subat ortasinda ciftlestirme, Subat sonu yumurtlama,mart ortasi yavrularin cikisi, nisan
ortasi
yeme düsmeleri ve asagi yukari her ay bir cift yavrudan temmuz ortasina
kadar eder dört cift yavru. Elbetteki her ciftten sekiz yavru elde
etmek mümkün degil. Dolayisiyla cift basina ortalama üc cift yavru
diyoruz.
Düsük yavru veriminin cesitli nedenleri olabilir.
Öncelikle en iyi sayida yavruya ulasabilmek icin önkosullar neler
onlara bir göz atalim.
1. Kuslara (ana, baba) bagli nedenler:
a- Ana
babaya bagli nedenlerin en basinda saglik gelmektedir. Ancak saglikli
kuslardan saglikli ve yeterli sayida yavru elde edilebilir. Disi kusun
cinsiyet organlari onun yumurtlamasi icin gerekli isleyise sahip
olmalidir. Ayni zamanda erkegin cinsiyet organlari da yumurtayi dölleme
yeteneginde olmalidir. Saglik ile ilgili konulari baska bir yazimda detayli olarak isleyecegim.
b- Ana
ve baba yumurtlama gerceklestikten sonra onlarin üzerinde yatarak ve
gerektiginde onlari cevirerek, bu yumurtalardan yavru cikmasi icin
gerekli davranislari gösterme yeteneginde olmalilar.
c-
Bildigimiz gibi yavrular ciktiktan sonra ilk günlerde kursak sütü ile
beslenirler. Iste yine ana ve babanin süt salgilama yetenekleri yerinde
olmalidir. Kursak sütü salgisi kus yaslandikca geriler. Dolayisiyla
esler secilirken yasli kuslara genc eslerin verilmesine dikkat
edilmelidir. Cift, yavrularina düskün olmali yani yavruya bakma
özellikleri güclü olmalidir.
2. Cevreye bagli nedenler:
a- Cevreye
bagli nedenlerin basinda besleme gelmektedir. Üretim sezonu disinda
özellikle disilerin yaglanmamasina dikkat edilmelidir. Bu nedenle kisin
mümkünse agirlikli olarak arpa verilmelidir. Yemleme bir kez yapilmali
ve kuslarin yiyebildikleri kadar arpa verilmelidir. Eger bugday
veriliyorsa miktarini dörtte bir oraninda azaltiniz. Özellikle soguk
günlerde veya uzunca ucuslar sonrasinda yemlerine bir miktar misir
katiniz yada normalde verdiginiz yemden biraz fazlasini veriniz.
Kuslarinizi ciftlestirmeden bir hafta önce, onlarin eni konu
kizmalarini saglamak icin yemlerine fig, kirik bakla, burçak ve yemlik
bezelye gibi proteinli daneler katiniz ya da dörtte bir oraninda pilic
besi yemi veriniz. Yumurtlama sonrasinda bu tip yemlemeye devam ediniz.
Yavrular 7-10 günlük olduktan sonra yemdeki proteinli dane oranini yada
pilic besi yemini arttiriniz. Yem yanisira temiz ve berrak suda cok
önemlidir. Mümkünse kümeste hergün taze su bulundurulmalidir.
b-
En az besleme kadar kümesin havalanmasi ve günes olmasi da önemlidir.
Hayvanlarin gübresinden dolayi kapali kümeslerde amonyak orani cok
cabuk yükselir. Amonyak, özellikle nemli bölgelerde daha da büyük bir
sorundur. Kuslarimizin üsümesinden korkmayalim. Kümeslerimizi elimizden
geldigince iyi havalandiralim. Nem ve kötü hava soguga nazaran
kuslarimizin daha büyük düsmanlaridirlar. Kümesimizde büyük
havalandirma acikliklarinin olmasi ve özellikle iyi havalarda bunlarin
acilmalari cok önemlidir. Diger zamanlarda da rüzgardan korumak
yeterlidir. Kümesin havasinin kötü olmasinin diger bir nedeni de
kümesin hayvan sayisina göre kücük olmasidir. Sevgili yetistiriciler,
hayvan sayinizi kümesinize göre ayarlayiniz. Önemli olan kuslarimizin
sayica fazla olmalari degil, kaliteli ve saglikli olmalaridir.
c-
Yuvaliklar mümkün oldugunca büyük olmalidir. Yuvalıklar,
yetistirdigimiz kuslarimizin büyüklüklerine bagli olarak en az 50 cm
genisliginde, 40 cm derinliginde ve 30 cm yüksekliginde
olmalidir.Yuvaligin icerisine ya tahtadan yada piyasada satilan
yuvarlak plastik folluklardan koyunuz. Bunlar yavrularin temiz
kalmasini, dolayisiyla kolay kolay hastalanmamasini saglar.
Sevgili
güvercin severler, gördügünüz gibi basarili bir kümes yönetimine giden
yol kolay degil. Elbetteki yukarida size önerdiklerimizi yapmak zorunda
degilsiniz. Dedigim gibi bunlar öneri. Yavru veriminin nelere bagli
oldugunu gördükten sonra eminim sizler de kendi kümesinizde düzeltmeniz
gereken problemleri, bizim de önerilerimizi dikkate alarak kendi
yöntemlerinize göre cözeceksinizdir.
Hazırlayan: Doç. Dr. Türker Savaş
Anasayfa