Steatocranus Casuarius’lar Türkiye’li hobiciler arasında, şişkin kafa yapıları ve yüz hatlarının yarattığı çağrışım nedeniyle “Maymun Kafa” diye anılıyorlar. Yabancı hobicilerin makalelerine bakıldığında onların da, kafa yapılarını
Makalenin Tamamı
Foto:aquanet.de
Yazan: Fatih S. POLAT
Steatocranus Casuarius’lar Türkiye’li hobiciler arasında, şişkin kafa yapıları ve yüz hatlarının yarattığı çağrışım nedeniyle “Maymun Kafa” diye anılıyorlar. Yabancı hobicilerin makalelerine bakıldığında onların da, kafa yapılarını dikkate alarak Orta Afrika’nın bu güzel balıklarına benzer adlar taktıklarına tanık olmuştum. Daha çok Frontosa’lar üzerinde yoğunlaşan biri olarak, ‘Maymun Kafa’ların adına önce forumların ilan bölümlerinde ve çeşitli yazışmalarda denk geldim.
İlk tanışma
O’nunla müşrerref olmamız ise, Frontosa hastası bir dostumu ziyaretim sırasında gerçekleşti. Kafa yapılarıyla Frontosa’yı çağrıştıran bu balığın akvaryum içindeki canlılığı dikkatimi çekti. 1.70 cm boyundaki bir akvaryumda, oradan oraya hızlı geçişler yapabiliyor, ancak sadece kendi türüyle meşgul oluyor, başka balıklara ilişmiyordu. Akvaryumdaki damızlık Frontosalar da ona ilişmiyorlardı. Çok hoşumu giden bu balığı besleyip, huyunu suyunu öğrenmeyi o an kafama koymuştum. Daha sonra internet ortamında yerli sitelerde Maymun Kafa ile ilgili yazılan bütün bilgileri taradım. Üreten az sayıda hobiciye denk geldim ve onlara da deneyimlerini sordum. Yabancı sitelerde, Maymun Kafa hakkında yazılmış olan İngilizce makalelerden ulaştığım kadarını okudum, bir tanesini de çevirdim ve bir hobi sitesinin makaleler bölümünde yayımlandı. Genel olarak agresif bir tür olduğu, 6.5-7 pH’lık su ortamını sevdiği, yumurta dökerek ürediği, hem etçil, hem de otçul beslendiği kaydediliyordu. Cinsiyet ayrımında en belirgin yöntem olarak erkeklerin kafalarındaki şişliğe işaret ediliyor, en iddialı bilgi olarak ise şu söyleniyordu: “Tek eşlidir. Eşi ölünce bir daha eş tutmaz ve yalnız yaşarlar.” Bir balık türünü tanımak için onun hakkında yazılmış olanların okumanın yanında onu besleyerek pratikten öğrenmek de bir o kadar önemlidir. Keza nasıl ki, hiçbir araştırma yapmadan, el yordamı ile sadece kendi pratiğinden öğrenmeyi tercih eden bir hobici çok fazla gelişemezse, sadece kuramsal bilgi de bir balığı tanımak için yeterli değildir. Hem genel doğrudan yola çıkarak, hem de bu güzel balığı tanımak istediğim için besleyip onu öğrenmeye karar verdim. Bir balığı birçok yönüyle öğrenmek için, onun yavruluğundan itibaren besleyip, büyütmek ve her aşamasını gözlemeye çalışmak önemlidir.
Yavrularla başladım
İstanbul’da kendi evinde Maymun Kafa üretmiş olan bir hobici arkadaştan 27 adet Maymun Kafa yavrusu aldım. 7 tanesi 3-3.5 cm civarı, 20 tanesi ise 2 cm civarıydı. Onları 80*30*40 (h) ebatlarında bir akvaryuma koydum ve akvaryumda da şelale filtre çalıştırdım. Suyun ph’ı ise, küçük iniş çıkışlarla birlikte 8 civarıydı. Isı da 26 derece. Kısa bir süre artemia verdim onlara. Daha sonra da Tetra Bits, Tetra Min verdim ve hala da bu yemlerden vermeye devam ediyorum. Ancak, Frontosalarım için hazırladığım karidesten de onları mahrum etmedim. Haftada bir verdiğim karidesin onların büyümeleri ve cinsel olgunluğa erişmelerini hızlandırdığını sanıyorum. 5 ay kadar sonra erkeklerin kafaları iyice belirginleşti. Ancak balıkların birçoğunun kafasında da irili ufaklı bir çıkıntı hissediliyordu. Önce, o ana kadar öğrendiklerimden yola çıkarak erkek sayısının çok fazla olduğunu düşündüm. Bir süre sonra yanıldığımı anlayacaktım. Balıkların en irilerinden 6-7 tanesini daha sonra Frontosa’larımın bulunduğu 500 litrelik büyük akvaryumuma aldım. Frontosalar onlara hiç ilişmediler. Her tür kendi türüyle meşgul oluyordu. Maymun Kafaların üremeleri sürecinde kullanabilecekleri yuva olarak da, testere ile ortadan 2’ye ayırdığım ve altına silikonla cam yapıştırdığım ‘yarım küp’leri koydum. Ancak akvaryumu girişi dar içi geniş tam küp de koydum. Yani hangisini seçerlerle onu kullansınlar diye.
İlk eşleşme
Bir süre sonra, 9-10 cm boyundaki erkek bir Maymun Kafa’nın kendisinde daha küçük olan yaklaşım 7 cm boyundaki bir maymun kafayı kovaladığını ve altına cam yapışık olan yarım küpün içine sokmaya çalıştığını gözlerim. Bu küpün girişi diğer büyük küpe göre daha dardı ve anladığım kadarı ile Maymun Kafalar diğer küpe, Frontosa’lardan biraz daha küçük boy olanların da girip çıkabildiklerini fark ettikleri için onu tercih etmediler. Onları alıp büyütmeye başladıktan yaklaşık 6-7 ay sonra, bu yarım küplerden birinde ilk eşleşme gerçekleşmişti. Yukarıda sözünü ettiğim Erkek dişiyi küpün içine sokmuştu ve kendisinden çok daha cüsseli Frontosaları bile küpün yakınına yaklaştırmıyordu. Dişi küpten çok kısa sürelerle çıkıyordu. O ara küpün içinde çok küçük noktacıklar fark ettim. Önce bunların akvaryumdan küpün içine taşınan mercan kırığı tanecikleri olabileceklerini düşündüm. Çünkü renkleri de onu çağrıştırıyordu. Ve küpün içindeki 7cm boyundaki Maymun Kafa’nın, kafasında da çıkıntı olduğu için onun dişi olup olmadığı konusunda da şüpheliydim. Ancak, bir hafta sonu misafirim olan bir akvarist dostum (Adem Kurt), benim mercan tanecikleri olabileceğini düşündüğüm bu taneciklerin hareketlendiğini fark etti. Ardından benim de fark ettiğim bu durum bir sürprizi müjdeliyordu. Birkaç saat sonra, tamamen bu akvaryumdan aldığım su ile yaklaşık 20 litrelik küçük yavru akvaryumumu kurdum. Akvaryuma ‘pipo filtre’ diye tabir edilen ve hava motoru yardığı ile çalışan bir sünger filtre taktım. Isıtıcıyı da 28 dereceye ayarlarım, çünkü kısa bir süre sonra bu akvaryumun içine artemiya çıkarmak için bir kavanoz da koyacaktım. Ardından dişi yavruların hareketlenmeye başladığı o küpün içinde çıktığı bir zamanda, küpü içindeki suyla birlikte aldım ve bu küçük akvaryuma koydum. Ve onu aldığım aynı yere, onun ikizi olan altı camlı diğer küpü koydum. Dişi küpe girdi ve yavruları göremeyince bir süre deliye döndü. Erkek de küpün etrafından bir süre sinirli sinirli dolanıp durdu. Onları yavruları ile aynı akvaryuma almak isterdim ancak bu, onların merak ettiğim diğer özelliklerini öğrenmemi geciktirecekti? Maymun Kafalar gerçekten iddia edildiği gibi tek eşli balıklar mıydı? Komşum Adem Kurt, kendi damızlık erkek Maymun Kafasının 2 dişiyi 2 ayrı küpe soktuğunu, aynı anda ikisiyle birlikte de eşleştiğini söylemişti. Bu durum, onlar hakkındaki en iddialı bilgiyi de tartışılır kılıyordu. Bunu tam olarak görüp öğrenmek için, eşleşen damızlıklarımı başka bir akvaryuma da ayırmadım. Özellikle yine o büyük akvaryumun içinde bıraktım. Hatta başka, başka bir şey daha yaptım. Bu akvaryuma damızlık boya gelmiş olan Maymun Kafalarımdan diğerlerini de koydum. Böylelikle bu akvaryumda bir kısmı damızlık adayı 10 adet Frontosa’nın yanında yaklaşık 20 adet damızlık Maymun Kafa oldu. Birkaç tane de cüce vatoz. Frontosalarımın Maymun Kafalara ilişmemesi beni böyle bir deneye cesaretlendirmişti. Bunu yapmaktaki kastımda şu idi. Bu kadar çok Maymun Kafa’nın içinde o eş tekrar eş tutacak mıydı, yoksa başka balıklara mı yöneleceklerdi. Damızlık erkek aynı dişiyi birkaç gün yine küpün içine sokmaya ve eşleşmeye zorları, ancak anladığım kadarı ile henüz yeni yavrulamış olan dişi buna hazır değildi. Ve akvaryumdaki diğer maymun kafaların arasına karıştı, bir süre eşleştiği damızlık erkeğin muhitine uğramadı.
Cinsiyet ayrımı
Cinsiyet ayrımı bakımından da şimdiki deneyimlerime dayanak şunları söyleyebilirim. Tıpkı Frontosalarda olduğu gibi bazı dişiler de kafa yapıyorlar. Bazıları ise neredeyse hiç kafa yapmıyor. Ancak kafalarındaki çıkıntı erkekler de olduğu kadar, baloncuk büyüklüğünde belirginleşecek düzeyde olmuyor. Ayrıca dişiler erkeklere göre daha küçük kalıyorlar ve yüzgeçleri erkeklerdeki gibi uzun yeleli olmuyor. Bir de dişilerin karın bölgelerinin vücut yapılarına göre belirli bir şişkinlikte olabildiği de eklenebilir.
İlk yavrular
Bu arada küçük akvaryuma aldığım yavruların karın bölgelerindeki yumurta bezeleri gitmeye başlamıştı ve ben de onlara artemia vermeye başladım. 30 adet yavrudan 28’i kurtulmuştu. Diğer ikisini de şu nedenle kaybettiğimi düşünüyorum. Onları henüz yumurtaları ile birlikte sürüklendikleri bir zamanda küçük akvaryuma almıştım ve birçoğu küpün içindeydi. Yanlarında anneleri de olmadığı için, onları çevirip havalandıramıyordu. Filtre de o küpün içine sirkülasyon sağlayamıyordu. Küpün cam bölümünde bir yavrunun hareketsiz ve ölü olduğu fark ettiğimde küpü alıp silkeledim ve bütün yavruları akvaryumun içine bıraktım. Artık sirkülasyonun olduğu bir alandaydılar ve birkaç gün sonra zıplamaya, ardından da yüzmeye başladılar.
Maymun Kafalar gerçekten tek eşli mi?
Bu arada büyük akvaryumda da ilginç bir şey oldu. O damızlık erkek maymun kafanın başında beklediği küpün etrafından 4.5-5 cm boylarındaki karnı şiş bir dişi Maymun Kafa dönüp duruyor, onu eşleşmeye zorluyordu. Birkaç gün sonra da, bu küçük dişinin küpün içinde olduğunu farkettim. Onun 2 katı büyüklüğündeki erkeği kandırıp eşleşmeyi başarmıştı. Erkek, Frontosa ve vatozları küpün çevresine yaklaştırmıyordu. Önceki eşleşmede de öyle olmuştu. Eşleşme tamamlanıp dişi balık yumurta döktükten sonra erkek küpe yaklaşıp diğer balıklara karşı agresifleşiyordu. Eğer damızlık erkeğin önceki eşini “aldattığı”nı iddia etmeyeceksek, bu durum “tek eşlilik” idiasını ortadan kaldırıyor. Ancak bu açıdan öğrenmem gereken başka bir şey daha var. Acaba dişi başka bir erkekle eşleyecek mi? Yoksa ben birkaç gün sonra yavruları çıkacak olan bu dişiyi akvaryumdan yavruları aldıktan sonra, gelip aynı erkekle mi eşleşecek? Bunu takip edeceğim ve aktaracağım. Şimdilik takipteyim. Herkese sağlıklı balıklar.
Maymun Kafa Notları-2
Bundan 3 hafta kadar önce aktardığım notları, yeni gözlemlerimle sürdürmek istiyorum. Damızlık erkek Maymun Kafa'nın eşleştiği ikinci dişiyi küple birlikte birkaç gün sonra büyük akvaryumdan çıkardım ve bu büyük tanktan aktardığım su ile hazırladığım küçük akvaryuma aldım. Dişinin bulunduğu küpün içinde çok sayıda yumurta fark ediliyordu. Ancak birkaç gün sonra fark ettim ki, bu kez dişinin yumurta döktüğü küpü almak da erken davranmıştım. Çünkü yumurtalar yavruya dönüşmediler. Yumurtalar henüz erkek tarafından döllenmemişler miydi, yoksa başka bir sorundan mı kaynaklanıyordu bu durum bilemiyorum. Ardından bu küçük dişiyi, eşleştiği erkeğin olduğu tanka değil, başka bir tanka aldım. O tankta başka 5 dişi ve 2 erkek daha vardı. Bunu yapmaktaki amacım, bu dişinin başka erkeklerle eş tutup tutmayacağını gözlemleyebilmekti. Yuva yaptığı, ancak yavru çıkmayan küpü de büyük tanktaki eski yerine aldım.
Baskın erkek, önceki dişiyle yeniden eşleşti
Birkaç gündür, büyük akvaryumdaki damızlık Maymun Kafaların en baskın erkeği olan aynı erkek, aynı küpe bir dişiyi sokmaya çalışıyordu. Bu dişi, daha önce bu erkeğin eşleştiği dişi idi. Fotoğraflarını çekmiş olduğum için onları akvaryumdaki diğer Maymun Kafalardan ayırabiliyorum. Ayrıca düzenli olarak gözlemde bulunduğum için de bu ayrımı yapmak o kadar güç olmuyor. Ve büyük tankta 4 ayrı küp olmasına rağmen, bu baskın erkek Maymun Kafa aynı yeri tutmuş durumda. Bütün eşleşmelerini o yere koyduğum küpün içinde gerçekleştiriyor. Bu arada boyları da 1 cm kadar büyümüş durumda. Şu anda dişi küpün içinde, erkek küpü koruyor, ancak dişi de ara sıra girip çıkıyor. Erkek de dişi çıktıktan sonra küpün içine girip çıkıyor. Küpün açısı, içini görmeye elverişli olmadığı için, henüz yumurta dökme olayının gerçekleşip gerçekleşmediğini fark edemedim. Birkaç gün sonra bu konu sanıyorum ki, netleşecektir. Ancak sanırım, eşleşme sürecinin ilk aşamaları yaşanıyor şu an. Çünkü yumurtalar dökülüp, yavruların çıkması yaklaşınca baba balık, küpe yaklaşan kendisinden çok daha cüsseli Frontozalara bile kafa tutuyor. Şu anda da, korumacı bir yaklaşım içinde olduğu söylenebilir. Ancak daha önceki eşleşmesi sırasında yavruların çıkma aşamasının yaklaşmasıyla birlikte gözlenen agrasifliği üzerinde yok. Bu kez, yavrular çıkıp hareket eder hale gelinceye kadar müdahale etmeyeceğim. Bu büyük tankta en az 8-9 dişi var. Aynı erkeğin, 24-25 gün önce eşleşmiş olduğu dişi ile yeniden eşleşmesi Maymun Kafaların da diğer bazı türler de olduğu gibi eş seçtiklerinin işareti sayılabilir. Bu erkeğin başka bir dişi ile de eş tutmuş olması, -başka arkadaşların da aktardığı benzer gözlemlerle de birlikte değerlendirildiğinde- Maymun Kafa erkeklerin tek eşli olmadıklarının bir göstergesi. Aynı gerçek, dişiler için de geçerli mi? Bu sorunun yanıtını henüz bilmiyorum. Zamanla öğrenme fırsatı bulursam, onu da aktaracağım. Gözlemlerime öznel değerlendirmeler ekleyerek, genel sonuçlara varmak ve bu tür ile ilgili genel iddialara varmak istemediğim, bunu doğru da bulmadığım için, gelişmeleri olabildiğince çıplak aktarmaya çalışıyorum. Şimdilik bu kadar.
Maymun Kafa Notları - 3
Akvaryumun en baskın erkek Maymun Kafa'sının, daha önce bir kez eşleşmiş olduğu dişiyi yeniden eşleşmek üzere küpün içine sokmasının üzerinden epey bir zaman geçti ve bu notları bakmış olan arkadaşlar "O küpün içinde ne oldu acaba?" diye merak ediyor olabilirler. Maalesef, bu eşleşme süreci tamamlanmadı. Bir süre sonra, dişi tekrar akvaryumdaki diğer balıkların arasına karışarak o küpten uzaklaştı. Diğer küpte eşleşme
Bu arada, akvaryumun diğer köşesine yakın bir yerde bulunan diğer küpün etrafında başka bir erkek Maymun Kafa dikkatimi çekmeye başladı. Bir dişi Maymun Kafa da, küpün içine girip çıkıyordu. Birkaç gün sonra, bu küpün başını tutan Maymun Kafa da, dişi yumurta döktükten sonra yaşanan "agrasif" sahiplenme hareketlerini fark etmeye başladım. Başka balıkları küpe yaklaştırmayan bu Maymun Kafa ile küpü -içindeki dişi ile birlikte- küçük bir akvaryuma aldım. Küpün altındaki cama ve küpün üst bölümüne yapıştırılmış yumurtalar dikkati çekiyordu. Birkaç gün sonra ise yumurtalar hareket etmeye başladı. Bu gözlemleri aktarırken, kısa bir süre önce başka bir forumda dikkatimi çeken, konuyla ilgili bir yazışmayı da burada aktarmak istiyorum. Bir hobici arkadaş, birinden eş tutmuş ve daha önce yavru vermiş bir çift Maymun Kafa aldığını, ancak 2 ay geçmiş olmasına rağmen aynı balıklardan yavru alamadığını belirtiyordu. Öncelikle şuna dikkat çekmek gerekiyor ki, bu durum, başka bir gölün balığı olan Frontosalar da görülebilen ve benim de başıma gelen bir durum. Eğer dişi, ağzındaki yavruları salmak üzere uzun süre ana tanktan uzak tutulursa, ana tanktaki erkek balık, ona yabancılaşabiliyor. Bir başka örnek daha vermek istiyorum. Ankara'dan bir hobici arkadaştan aldığım Tropheus kolonisinden - o arkadaş, birçok kez yavru almış olmasına rağmen- ben yavru alamamıştım.
Eşleşme ve ortam
Burada anlamdığım kadarı ile Maymun Kafalar için de geçerli olan bir durum var. Bir çift, ortamı sevdilerse ve "herşey yolunda gidiyorsa" arka arkaya yavru verebiliyor. Ancak, çok çeşitli nedenlerle bu denge bozulursa, bu onların "ilişkilerine" yansıyabiliyor. Şuna da eklemek gerekiyor. Aynı çift, çok uzun yıllar düzenli olarak yavru verebilir. Farkındayım şu soru hala ortada duruyor: "Erkek Maymun kafa, başka bir dişiyle eş tutuyor. Peki, bu durum, dişiler açısından da geçerli mi?" Eğer, bu soruya net yanıt verebilecek gözlemlerin olursa, onu da aktaracağım.
Maymun Kafa Notları -4
Maymun Kafa notlarının bu bölümü, aslında yukarıdaki mesajlarda başka arkadaşların deneyimleriyle de kanıtlanmış bir gözlemi yansıtıyor. Bir bağlama notu olarak yazma gereği duymamın nedeni ise, aradığım soruların yanıtlarını pratikte tamamlamış olmak. Erkeklerin tek eşli olmadığı ve bir erkeğin bir dişi ile eşleştikten sonra, başka bir dişi ile de eşleştiğine dair gözlemlerimi paylaşmıştım. Sonra fark ettiğim bir gerçek, dişilerin de bu konuda birçok başka Cichlid türüne benzer bir biçimde farklı erkeklerle de eşleşiyor oldukları. Üstelik eş seçme durumu bakımından da, diğer birçok tür kadar kıskanç olmadıkları da görülüyor. Örneğin, 500 litrelik bir akvaryumda çoğu damızlık ya da damızlık adayı 14 Frontosa, 3 damızlık Furcifer ile birlikte beslediğim 20'yi aşkın Maymun Kafa'dan bazılarını, sayıyı azaltmak için eşleşmiş çiftler olarak elden çıkardım. Ancak, bazılarını eş tutmuş bazılarını da yine bu büyük tanka attım. Burada farklı balıkların birbiriyle eşleştiklerini fark ettim. Birbirlerine çok benzeyen bir tür oldukları için, aradaki farkı çoğunlukla boy farkından ayırdım. Ancak bunun yanında, 80 litrelik bir akvaryuma rast gele olarak, 1 erkek 2 dişi Maymun Kafa aldım. Aynı akvaryumda bir çift Gold Head Calvus da bulunuyor. Burada da çok kısa bir süre sonra, akvaryumda bulunan küpten çıkmayan bir dişiyi fark ettim. Bugün yaptığım dip çekimi ve su değişimi sırasında o küpün içinin yumurta kaynadığını fark ettim. Çok kısa bir sürede eşleşme gerçekleşmişti. Şu ana kadar son 4-5 ay içinde farklı balıklar arasında 8-9 eşleşme oldu ve hepsi de yumurta döktü. Onlardan sadece 4.5 cm'lik bir dişiyi, yumurtaları ile erken ayırdığım için yavru alamamıştım. Ve son eşleşenlerden bir çiftte erkek 12-13 cm boyunda, dişi ise 6 cm boyunda. Aynı anda 80 litrelik akvaryumda gerçekleşen eşleşmede de erkek 12 cm, dişi ise 8 cm boyunda. Bu dişi daha önce de başka bir erkekle eşleşmişti. İkinci kez yavru veriyor. Ve birçok başka Cichlid türünde olduğu gibi damızlık dişi balık geliştikçe yumurta sayısı artıyor. Maymun Kafa'ların eşleşme ve üreme süreçleri böyle.
Karma akvaryumlar için uyumlu bir tür
Bir başka not edilmesi gereken özellikleri ise, karma akvaryumlardaki hal ve tavırlarına dair. Şu ana kadar Maymun Kafaları, Frontosa, Furcifer, Ventralis, Vatoz, Kribensis ve Calvus ile birlikte besledim. Maymun Kafalar, bu balıklardan hiçbirine karşı saldırgan davranmadılar. Sadece eşleştikleri dişi yumurta döktükten sonra o küpün başındaki bekleyişleri önceki tavırlarına göre daha agrasif oluyor. Kendilerinden çok daha cüsseli Frontosaları bile küpe yaklaştırmıyor. Başka arkadaşların, Maymun Kafa'ları, Malawi türleri ile birlikte de sorunsuz bir biçimde beslediklerini duydum. Yeme atladıkları süreçler hariç, genel olarak akvaryumun dibinde dolaşan hareketli bir tür olan Maymun Kafalar, ancak akvaryumun ortasına kadar çıkıyorlar. Yem yeme süreci dışında, daha yukarıya nadir olarak çıktıklarını gördüm. Damızlık erkek Maymun Kafalar arada bir kendi aralarında hiyerarji çatışmalarına giriyorlar. Ancak bu, başka türlerinki kadar sert olmuyor. Örneğin, bu kapışmalardan hiçbirinin ölümle sonuçlandığına tanık olmadım.
Bir püf nokta
Maymun Kafa'lar birçok tür ile uyumlu yaşıyorlar. Ancak çok hareketli bir dip balığı oldukları için, eşleşme süreçlerinde geniş krater açan türler için sorun olabiliyorlar. Örneğin, geçen sabah damızlık Furcifer Kigoma erkeğim, akvaryumun bir köşesinde çok geniş bir krater açtı ve damızlık dişiyi de oraya gelmeye ikna etti. Birbirlerinin çevresinde döndüler, ancak eşleşme süreci tamamlanmadı. Aynı akvaryuma Maymun Kafaları koymadan önce, dişi Furcifer'imin ağzının dolu olduğunu fark etmiştim. Ancak şimdi Maymun Kafalar bir türlü rahat vermiyorlardı. Onlardan daha büyük Frontosalar bile, kraterin çevresini boşaltırken, Maymun Kafaların hızlı hareketlerle çevrede dolaşması, Furcifer'lerin yoğunlaşmalarını engelledi ve eşleşme süreci yarım kaldı. Benzer bir durumu, 120 cm boyundaki Ventralis'lerimin bulunduğu tankta da yaşamıştım. Maymun Kafalar o akvaryumda iken de, onlar aynı sorunu yaşamışlardı. Bunun dışında Maymun Kafalar sevimli ve hoş balıklar. Tek tür olarak Frontosa beslenen tanklarda, bir iki çift rahaklıkla beslenebilir. "Benim balığım, akvaryumun her tarafını dolaşmalı" diye düşünmeyen hobiciler için güzel bir tercih olabilir.
Maymun Kafalar ile ilgili deneyimlerimi ve gözlemlerimi "notlar" başlığı ile paylaşmaya çalıştığım bu başlık altında, "not" etmek istediğim biri iki noktayı daha izninizle eklemek istiyorum.
Damızlık yerine yavru tercih edin
Hobinin en keyifli yanlarından birisi de, sevdiğiniz bir balıktan yavru alabilmektir. Son dönemlerin popüler balıklarından biri haline gelen Maymun Kafalarla ilgili değişik sitelerdeki ilanlarda "Damızlık Maymun Kafa" başlıklarına sıkça denk gelmeye başladım. Üretim amaçlı olarak bu başlıkları verenler açısından damızlığı tercih etmek anlaşılabilir. Fazla beklemeye gerek kalmadan çok sayıda yavru elde edebilmek için üreticiler bu yola başvuracaklardır. Ancak hobicilerin maymun kafa konusunda damızlık yerine yavru tercih etmelerinde fayda var. Çünkü Maymun Kafa, yavru vermek için sizi 1.5-2 yıl bekletecek türlerden değildir. Gerekli koşullar sağlandığında hızlı gelişen Maymun Kafalardan, -oynama payı da bırakarak- 6-7 ayda yavru almak mümkündür. Bir hobici, bir çift damızlık Maymun Kafa için ödeyeceği para ile 20 adet kadar yavru alabilir ve onların arasından eğer çok şanssız değil ise, 6-7 eş Maymun Kafa çıkarabilir. Dayanıklı bir tür olan Maymun Kafaların yavruları, Tropheus, Calvus ya da başka pekçok tür ile kıyaslandığında hiç de nazlı değillerdir.
Paketlerken dikkat
Maymun Kafalar konusunda dikkat edilecek bir nokta da nakliyeye dairdir. 12-14 cm boyundaki iri bir erkek, 4.5-5 cm boyundaki küçük ve narin bir dişi ile eş tutubalir ve böyle bir çiften rahatlıkla yavru alınabilir. Ancak, bu boylardaki bir çiftin nakliyesi mutlaka ayrı poşetlerde olmalıdır. Tecrübeyle sabittir, aynı poşete konulduklarında erkekler kendilerini sağa sola vururken, dişiyi de hırpalayabiliyorlar. Hatta ulaşım birkaç saatlik bir yolculuğu gerektiriyorsa dişiler deforme olabililiyor ve hatta ölebiliyorlar. Yani birbiri ile açık ara boy farkına sahip Maymun Kafalar, poşette akvaryumda durduğu kadar huzurluk biçimde birarada durmuyorlar.
Anasayfa 
