BÖLGESEL ÖZELLİKLER

BÖLGESEL ÖZELLİKLER

Ülkemizin batı
kısımlarında taklacılar Mardin olarak bilinir. Doğudaki gibi geleneksel
taklacı yetiştiricilerine bunu anlatmak bildiğiniz gibi biraz zor...
Haklılarda.

Belki günümüzde çoğu kuşçunu elindeki taklacılar
bir birine benzeyebilir ama bu her zaman böyle değildi. Hatta günümüzde
az bulunsalar bile kendi bölgelerinin özelliklerini taşıyan taklacıları
üreten usta kuşçulara hala rastlamak mümkün.
Kısaca her bölgenin
kuşlarının bir birinden azda olsa farklı özelliklerinden bahsetmek
istiyorum. Çoğu kuşçu için önemsiz bir ayrıntı olarak görünebilir ama
tahminim aramızda hala bu özelliklere önem verenlerimiz var.

MARDİN

Bu
ırkların içinde en irisi olmasının dışındaki farkı sadece koyu mavi,
mavi, açık mavi, dumanlı, arap ve beyaz renklerinde olup gül ve tepe
özelliklerinin olmamasıdır. Geniş göğüs yapısı klasik bir fiziksel
özelliğidir. Alçak ve uzun saatler uçmayı seven bu ırk tek uçurulmayı
tercih edip performansını en iyi böyle gösterir.

URFA

Klasik
Urfanın en belirgin özelliği kanatlarını düşük tutması (kuyruğunun
altında taşıması). Kafa yapısının biraz daha köşeli olması, alnının
öteki ırklara göre daha dolgun olması ve Araplarında göz çevresi
halkasının hafifde olsa tüysüz ve belirgin olması öteki belirgin
özellikleri. Urfa Mardinle aynı renklerde gelmesinin yanında bizim
"açık" dediğimiz ama Türkiyenin çoğu yerinde Arapça "sabuni" diye
bilinen rengin sarı yerine koyu kahverengi (morumsu) göğüs rengiylede
gelir. Çoğu taklacı Rus ırkının atasıdır ve hala Rusya'da Urfainski
diye kuşlar beslenmektedir. Urfayı pür halinde bu gün bulabilmek bayağı
zor. Bazı geleneksel kuşçularda bulmak mümkün ve bence pahası biçilmez
değerde kuşlar. Uçuş özellikleri Mardin ırkının benzeridir.

SİVAS

Bu
renklerin üstüne bizim kınalı dediğimiz renkleride eklemiştir.
Dolayısıyla kınalı çilli (Miski), gümüş çilli (Çakmaklı) ve açık
(Sabuni) bu şehrimizin bize armağanıdır. Çakmaklıların soyu mavilerden,
sabuni ve miskinin soyu kahverengilerden gelmektedir. (Baska ırklardada
sabuni ve miskiye rastlanılır fakat bu renkler kahverengiden değil
mavilerden gelmektedir.) Sivas kuşlarının en farklı yanlari öteki
ırklara göre başlarının daha küçük (minyon) ve gagalarının daha ince
bir yapıya sahip olmasıdır.

Performans bakımından Mardin ve
Urfaya nazaran daha az uçar fakat daha sık oynar. Bunun yanında yere
dalış seviyesi bütün ırklarımız içinde en alçak olanıdır. İyisi
daldığında kuyruğunu ayaklarını yere değdirmeden bir süre yere sürüp
takla kombinasyonuna başlar. Eski kuşçuların yaptıkları yarışlarda
kuşun yere ne kadar kuyruk sürdüğünü ölçtükleri söylenir. Daha sık
oynamasına karşın Kombinasyonları (takla atıp tırmanış) Mardin ve
Urfa'ya göre daha kısadır. Sivasda gülde (ön tepe) vardır.

ANKARA

Bütün
ırklarımızın en küçüğüdür. Vücudu kafası ve kanatları dahil. Ankara
gümüş ve kahverengi renkleri dışında her renkte gelir fakat her zaman
renk kirlidir. Kirli olarak rengin canlı olmamasını kastediyorum.
Maviler yabani güvercin mavisi gibi koyu ve sisli mavidir. Araplarsa
hic bir zaman koyu arap olmayıp daha açık renktedir ve kanatlarındakı
şeritler (mavilerde oldugu gibi) siyah rengin altında bellidir. Bunun
nedenide genetik olarak gerçek arap olmayıp çok koyu maviden
gelmeleridir. Bu kuşların bir birine vurulmasıyla koyu mavi elde
edilmesi normaldir. Limon, portakal, şeker ve kırmızılar her zaman
gırimsi (kül rengine yakın) bir renkle kaplıdırlar. Bu dört renkten
birisine sahip olan bir Ankara kuşunun hiç bir zaman kuyruk ve kanat
uçlarının süt beyaz olmaması ve gırimsi bir beyaz olması lazımdır.
Bizim açık (boz) dediğimiz ve çoğu güvercin yetiştiricilerinin kirli
sabuni olarak bildiği renk bu şehrimize aittir. Aslında bu renk sabuni
ile ilgili olmayıp mavi renginin bir tonudur. Benzer bir renk durumu
kahverengilerdede mevcuttur. Açık kahverengi olarak bilinen bu renk
aslında yine maviden gelme olup gerçek kahverengi rengiyle ilgisi
yoktur. Bunu anlamak için basit bir test kuşun büyük teleklerine
bakmakla yapılabilir. Gerçek kahverengi güneşin etkisiyle renk kaybına
uğrar. Bu nedenle kuşun kanadı açıldığında en uzun tüyün kanat
kapalıyken bir önceki tüy tarafından tapatılmış kısmı (güneş görmiyen)
en uzun tüyün uç kısmından daha koyudur. Sanki bir gölge gibi görünür.
Bunu Ankara kahverengilerinde göremezsiniz.

Ankaranın en
önemli özelliği ise performansıdır: Öteki ırkların aksine taklalarının
arasında çok az bir zaman vardır ve çok daha sıkı takla atarlar. Her
takladan sonra hafif (çoğu zaman dikkati çekmiyecek kadar) bir
yükseklik kaybedip tırmanışa çıkar. Tırmanışı öteki ırklara nazaran
biraz daha kısa fakat daha fazla kombinasyonla (her takla atıp
tırmanışa bir kombinasyon dersek) doludur. Damarı sert olanlar
delicesine takla atar ve kısa bir süre uçurulmayınca tutulur (takladan
uçamamak). Oyunlarının sertliği ve klasik fiziği ile benim en favorim
olan taklacı türüdür. Ankara güvercin yetiştiricileri Türkiye'de
belkide tek kendi ırklarına sahip çıkmış yörenin yetiştiricileridir. Bu
ırkı pür halinde bulabilmek Ankarada oldukca kolaydır.

ANTALYA

Maalesef
günümüzde Suriye ve Irak dışında bulunmıyan bir ırktır. Selçuklular
zamanında bu ülkelere tanıtılmış fakat zamanla Antalya'da başka
şehirlerin kuşlarıyla kırılarak ortadan kalkmıştır.
Bu ırk
ötekilerine göre daha dar bir göğüse sahip olup bacakları ve boynuda
oldukca uzundur. Gaga yapısı Konya taklacıları gibi kısadır. Özelliği
renklerinin canlılığı (her renkte gelir) ve güllü (ön, arka ve çift
tepe) gelmesidir. Performans konusunda iddialı değildir. Kümese doğru
dalıp çıkma özelliği yoktur. Urfa gibi ötekilerine nazaran daha hızlı
uçar ve yanlız uçmayı tercih eder. Yüksekte uçar ve havada oynar.

DİYARBAKIR

En
toplu, bacakları ve boynu kısa olan ırkımızdır. Vücut yapısı önden
bakınca bir "O" yerine basık bir elips şeklindedir. En güzel renklere
sahip olmanın dışında paçalarıda bütün ırklardan daha uzun olup Gülleri
öteki ırklara göre daha gelişmiştir. Tabak güllü denilen ön tepe bu
ırka mahsusdur. Arka tepe bir yanaktan ötekisine uzanıp öteki
ırklarınkınden daha yüksek olmanın dışında bazen uçları öne doğru
hafifce kıvrılır. Performans konusunda Diyarbakır pek iddialı değildir.
Bu şehrimize Türkiyenin güvercin başkenti diyebiliriz. Güvercin
kültürümüze bu kadar katkıda bulunan belki başka bir şehir yoktur.
Sadece Diyarbakırın Türkiye'nin tamamından daha fazla güvercin ırkı
vardır. Bunun yanında ense ve göğüs gülünü, Kiremit kırmızı ve sarı
(portakaldan farklı olarak vücudun tamamının sarı renkte
olması)renklerinide bu şehrimize borçluyuz.