Konu: Frontoza Üretimi Çarş. Ara. 30, 2009 4:36 pm
Eğer Cyphotilapia Frontoza almayı düşünüyorsanız, bu harika bir fikir. Düşünmüyorsanız bile almalısınız. Sahip olduğum Africa Cichlidlerinin fotoğraflarını önce çeşitli kitaplarda gördüm. Bu yakışıklı cichlidlere hayran kaldım, siyah beyaz bantları, vüc
Makalenin Tamamı
Nora H. Ferrara
Eğer Cyphotilapia Frontoza almayı düşünüyorsanız, bu harika bir fikir. Düşünmüyorsanız bile almalısınız. Sahip olduğum Africa Cichlidlerinin fotoğraflarını önce çeşitli kitaplarda gördüm. Bu yakışıklı cichlidlere hayran kaldım, siyah beyaz bantları, vücutlarının iki tarafından canlı siyah beyaz bantlar, yüzgeçleri ve yanaklarında parlak mavi bir renk, ve kafalarının üstünde dikkat çeken bir tepe. Onların, iki ya da üç ayda bir ağızlarında 90’dan fazla büyük yumurtayı kuluçkaya yatıran Tanganika Gölü Afrika cichlidleri olduğunu bilmiyorsunuzdur. Onlar gayet güçlü balıklardır ve çoğu hastalığa karşı dayanıklıdırlar.
Kısmen boyları (tamamıyla olgunlaşmış erkekler 14 inche kadar büyüyebilirler), kısmen de sakin doğaları dolayısıyla, ne C. Frontosa ile kavga eden bir Tanganika türü, ne de herhangi bir başka cichlid türü ile kavga eden ya da kavga aranan bir C. Frontosa bilmiyorum.
Bunlar (bu benim fikrim), sahip olunabilecek ve hobicilerin kolleksiyonlarına katabilecekleri en güzel, sağlıklı ve ilginç cichlidler. Ben C. Frontosaya 1,5 inchlik iki küçük yavru ile başladığım halde bu güzel balıklar benim gün geçtikçe daha fazla üreyen bir koloni kurmama fırsat verdiler. Yıllarca süren deneme ve yanılmalarımdan sonra chiclidler için çok başarılı olduğuna inandığım bir üreme programı geliştirdim. Hobiciler tarafından en sık sorulan sorulardan biri, bunu nasıl başardığım olduğundan, bu makalenin bundan sonraki kısmını bu konuya ayıracağım. Devamında da yine sık sorulan bazı sorulara, tavsiye ve gözlemlediğim bazı konulara yer vereceğim:
Hangi boyla başlamak gerekir? Yavrulayan boyda bir C. Frontosa kolonisiyle başlamak çok pahalı olabilir (her biri $60-$70) ve büyük bir tank gerektirir, ama eğer o tankınız ve paranız varsa alabilirsiniz. C. Frontosa ile ilgilenenlere, küçük yavrularla başlamalarını ve sabırlı olmalarını öneriyorum. Bu küçük yavrular, aşağı yukarı diğer cichlid yavruları kadar büyür, aynı boya gelebilirler, 2 ya da daha büyük olana kadar, -yavrulayacak boya gelene kadar,- büyümeleri için, karma bir tanka konabilirler. Onlar yavrulayacak yaşa ya da boya (dişilerde yaklaşık 5 inch erkeklerde yaklaşık 7 ınch) gelene kadar yani 1,5-2 yıl boyunca onları beslemekten büyük keyif alacaksınız.
Bir kanka kaç tane konabilir? 1 erkek 2 dişi 50 galonluk bir tankta yavrulayabilirler. Ben üçüncü bir dişi daha buldum ancak, dişi dibe inemedi ve dolayısıyla da yavruları dibe bırakamadı ve de yavruladıktan sonra kuluçkaya yatacak bir sakin sığınak bulamadı. 90 galonluk ya da daha büyük tanklarda 2 erkek ve 6-7 dişiden iyi sonuçlar alınabilir. Eğer bu koloni küçüklükten beri birlikte büyüdüyse, hiçbir sorunla karşılaşılmaz. Eğer koloniye yeni bir üreme olgunluğuna erişmiş erkek koyarsanız, tetikte olmanız gerekir. Tercihen bir erkek, daha olgun ve baskın olmalı ve genç erkek, büyüğe karşı daha uysal olmalıdır. Umut ediyorum ki bu balıklar kendi alanlarını belirler ve hiyerarşi problemi kazasız belasız atlatılır. Eğer siz gözünüzü dört açmaz ve ölümcül yaralanmalardan önce balıkları ayırmazsanız bu olabilir. Bir balık tanktan ’’kovulursa’’ onun bir daha tanka geri kabul edilmesi imkansızdır. Ona başka bir tankta yeni bir yer açmanız, yeni bir tank kurmanız ya da onu satmanız gerekecektir.
Kendi tankımı kurmanın en iyi yolu nedir ? C. Frontosalar için 50 galon ya da daha üstü bir üretim tankı kurmak tercih edilmelidir. Çok az sayıda kaya, bitki ve süs kullanılmalı. Gerçek ya da yapay bitkiler C. Frontosalar tarafından kolayca kökünden sökülür, yenir ya da parçalanır. Büyük sivri kayalar, büyük çiçek saksıları, büyük çanaklar, PVC boru ya da taş mükemmel yapı malzemeleridir. Dişinin yerleşip, yumurtalarını bırakacağı mağara tankın kenarına yapılmalıdır. Mağara, erkeğin sırt yüzgecini aşağıya indirmeden geçebileceği karar yüksek ve dişinin yavrulamaya hazır olduğunda, içinde bir taraftan diğer tarafa dönebileceği kadar geniş olmaladır. Dişi yavruladıktan sonra, yavrulama mağarasını terk eder ve yavrularının güvenli olacağı bir yere döner. Balıkların tankta nasıl, hangi araçlarla hakimiyet kurduğuna dikkat etmek akıllıca olacaktır. Bazı balıklar küçük bir alanla yetinirken, bazıları bütün bir tankta hakimiyet kurmak isteyebilirler. Her dişi kendine dipte bir alan edinmeli, akvaryumunu dibinde bir alanı zaptetmesine izin verilmeli. Eğer mümkünse, dişinin en dip bölgede bir mağara edinmesi sağlanmalı, fakat dipten biraz daha yüksekteki mağaraların da dişinin yavrulaması için gerekli olduğunu bilinmeli. Kıskanç dişiler bazen yumurtlayan ya da yumurtlama dönemindeki dişilerle kavga ederler. Ben başlangıçta her dişi için bir mağara yaptım ancak bazen bütün hepsine yeteri kadar saklanacak yer oluşana kadar, yenilerini eklemek zorunda kaldım. Bütün dişiler rahat göründüğünde ve birbirlerini kovalamadıklarında tankınız uygun bir biçimde kurulmuş demektir. C. Frontosalar açık suda yüzmeyi severler ve mağalarala özellikle saklanmazlar. Yalnızca yumurtlama zamanlarında ve kovalamadan kaçmak için saklanmaya ihtiyaç duyarlar. Hem belki, bazen de sadece yalnız kalmak istiyorlardır. Cyphotilapia frontosalar herzaman sakin tankları severler ve suyun temiz tutulması ve sıcaklığın sabit kalması onlar için iyidir. Ben dereceyi 24-26 arasında tutmayı tercih ediyor ve suyu yüzde onunu haftada bir değiştiriyorum. Büyük tankımda ikili florasan kullanıyorum ve tek bir taraftan aydınlatıyorum.
Ne zaman balıklarımın yumurtlamaya hazırdır diyebilirim? Benim C. Frontosalarım nedense hep ben arkamı döndüğümde yumurtlamayı tercih ettiler! Onları faaliyet(!) halindeyken yakalamak istiyorsanız, dişiler her sabah yemlemeden önce tüpleri çıkmış mı diye kontrol edin. Eğer dişi yumurtlamaya hazırsa onu takip eden ya da yakın duran erkeği not edin. Bir kere yumurtlamaya başladıklarında, eğer ortam çok uygunsa yumurtlama 10-15 dakikadan az bir sürede bitebilir, diğer zamanlarda, yarım saat ya da daha uzun sürebilir, kesintili olabilir ve uğrayabilir ve bir kısım yumurta içeride kalabilir. Yumurtlama süreci nasıl olur? Büyük erkek C. Frontosalar yavaş hareket ederler. Malawi gölü balıkları gibi dişilere kur yapmaz, onların peşinde koşmazlar. Dişileri uzaktan izlerler ve dişi yumurtlamaya hazır olduğunda yavaşça dişinin arkasında yüzer ya da dişiye bir işaret verip yumurtlama mağarasına davet ederler. Eğer dişi hazırsa, doğruca yumurtlayacağı mağaraya gider ve yumurtlamaya başlar. Erkek onu takip eder ve yumutlama süresince onunla birlikte kalır. Erkek bir yandan yumurtlayan ve yumurtaları ağız boşluğuna dolduran dişiyi gözleriyle takip ederken bir yandan da mağaranın önünde davetsiz misafirleri kovalamak için nöbet tutar. Erkek düzenli aralıklarla dişinin arkasından mağaraya girer ve titreyerek dişinin ağzındaki yumurtaları döllemek için sperm bırakır. Dişi yumurtladıktan sonra mağarayı terk etmek zorundadır ve kendi bölgesine ya da sığınağına geri döner. Eğer dişi yumurtlama mağarasına doğru erkeği takip etmekte gönülsüzse, erkek dişinin yanından kuyruğuyla işaret vererek birkaç defa geçip gidebilir. Eğer dişi birkaç geçişten sonra da mağaraya doğru gitmiyorsa, erkek dişiye doğru bir hamle yapabilir ve mağaraya gitmesi için kovalayabilir.
Eğer dişi yumurtlamaya redediyorsa? Daha önce şahit oldum, eğer dişi yumurtlamıyorsa, erkek er geç saldırıp onu öldürecektir. Bunun sebebi, dişinin ya çok yaşlı olması ya da dişi ve erkeğin birbirlerinden hoşlanmamalarından kaynaklanıyor olabilir. Henüz yumurtlayamayacak kadar genç olanlara daha büyük dişi veya erkekler saldırmazlar. Başarılı bir biçimde yavrularlar, uyumludurlar. Sadece dişi ve erkeği bir araya koyup haydi yavrulayın derseniz bazen olur bazen olmaz. Ben onları gözlemledim, bir keresinde dişi erkeği sevmedi, köşeye çekildi, durdu ve yumurtalarını tuttu ve yavaşça daha genç bir erkeğe doğru yöneldi ve onunla döllendi. Bazen, erkek, tabii ki baskın olan, çiftleşen daha küçük erkeği ya da çifti yakalayıp yumurtlamayı dağıtır. Eğer tankta yeteri kadar dişi varsa, büyük erkek tankı daha küçük erkeklerle başlaşabilir tabi eğer uyumlu bir erkekse. Tanktaki erkeğe birşey olabilme ihtimaline karşı yedek bir erkek bulundurmak iyi bir fikirdir. Eğer büyük erkeğinizi yitirirseniz bu çok trajik olur, çünkü onu yerin koymak zordur ve bazı dişiler yeni bir erkeği hiç kabul etmeyebilirler. Benim dişilerim, yeni erkek onlardan büyük olmasına rağmen, ona saldırdı ve onlarla eşleşmediler. Bazen de dişi bir zaman sonra aşka gelir, tabi eğer yeni erkek onu etkisi ve hakimiyeti altına alacak kadar güçlüyse. Başka birşey daha, balıklar problemlerini halledene, ve sistem oturana kada dikkatlice onları gözlemlemek gerekir. Ben C. Frontozalarım için birkaç buyük tankım olduğu için şanslıydım. Bir dişi tanktaki bir erkekle eşleşmiyor ve saldırmaya başlıyorsa ona hemen başka bir tanka ayırıyordum.
Yetişkin balıkları yumurtlamadan sonra nasıl beslemeli? Ben balıkları yemlemeden önce genellikle, herhangi bir yumurtlama belirtisi var mı diye tankı kontrol ederim. Işığı söndürür ve tanka önümüzdeki 24 saat için yem atarım. Parçalara ayrılmış tuzlu karides, dondurulmuş ya da kurutulmuş yemler yumurtlama aşamasındaki dişiler için iyidir. Ben ağzı yumurta dolu bir dişinin mağaraya daldığını ve lezzetli yemleri kapışmak için ağzını boşaltarak geri geldiğini görmüştüm. Ben ağzı yavru dolu dişiyi güvende tutmak için dişinin her zaman yaptığı gibi yumurtaları ilk birkaç gün ağzında tutmasına izin veriyor, sadece pul ve tane yemle besliyor gözlerimi yavrulayacak dişiden ayırmıyorum.
Dişinin yavrularını ağzında tuttuğunu nasıl anlarım? Eğer siz yem atıyorken dişi arkasını dönüp ilgilenmiyorsa, ya da başka yöne gidiyorsa, genellikle o dişi ağzında yumurta tutuyor demektir. Yumurta taşıyan dişiler yemlenme zamanında yemin arkasından gider onu koklarlar. O zaman ben nefesimi tutarım. Yeme ilgi genellikle dişinin yumurtaları uzun süre tutamadığını gösterir ve hemen sonra da yumurtalar dişiden alınır.
Yumurtalı dişiyi kusturmayı önerir misiniz? Cevap “Evet”. Zor olan her bir dişinin ayrı ayrı ne zaman kusturulacağına karar vermektir. Eğer yumurtaları iyi taşıyan bir dişiydse, 18-20. güne kadar kusturmam. Eğer yumurtalarını yiyiyorsa, yumurtladıktan hemen sonra kustururum. Dişiyi bir kere erken kusturmuşsam, o dişiyi her yavrulayışından sonra 5-10 gün içinde kustururum. Her ne kadar dişi yavruları ağzında iyi tutabiliyor olsa da ben bunun zamanla değişebildiğini gördüm, bu yüzden yumurtlamaya başlayan dişileri her yumurtlamadan sonra gözlemlemek balıkların davranış biçimini belirlemek için önemlidir. Her ne kadar onları kabaca kusturuyormuşuz gibi gözükse de, yeni de bu hikayenin iyi bir tarafı da var. Yumurtaları dişiden daha erken alırsanız, daha fazla yumurta, ya da yavrunuz olur ve daha azını kaybedersiniz. Ve dişi uzun taşıma sürecinde de yumurtaları yememeye başlar. Ve net sonuç: dişi yeniden yumurtladığında daha kısa sürede yavruları bırakacaktır.
Kusturduğum yumurtalarla napacağım? Kuluçkadaki dişi 18-20 gün sonra kusturulduğunda, yavrular kendi başlarına yüzecek kadar gelişmiş olurlar ve siz sadece onları 20 galonluk bir tanka koyup onları orada birkaç ay büyümesini sağlamalısınız. Eğer dişi erken kusturulmuşsa, ben yumurtaları huni şeklinde bir çay süzgeciyle tutarak sadece 10 galonluk bir tanka koydum. Pipo filtreyi baloncuklar çay süzgecinin ortasına gelecek ve bütün yavruları hareket ettirebilecek bir noktaya yerleştirim. 10 galonluk bir tanka 3 pipo filtreyi 3 huni biçimli süzgeç yardımı ile yerleştiririm (bazen daha fazlasına da ihtiyacınız olabilir). Ben genellikle yumurtaları mantardan korumak için 10-15 damla metilen mavisi damlatırım ve tankı yumurtalarda beyazlaşma var mı, ya da bozulan yumurta var mı diye kontrol ederim. Yumurtalardan gün begün yavaşça baş, kuyruk çıktığını görmek çok ilginçtir, gün geçtikçe yumurtalar birer balık olur. Küçük güzel balıklar bir kere kendi başlarına yüzmeye başladılar mı, artık onları büyüyecekleri tanka bırakabilirsiniz. Balıkların boyları 1 inche ulaştıktan sonra daha da hızlı büyürler. Balıklar doğduklarında siyah beyaz çizgileri vardır, yanaklarında ve yüzgeçlerinde ise ince mavi bir çizgi vardır.
Bir doğumda kaç tane yavru alabilirim? Benim tahminim her hobici yumurtaların boyları ile ilgilenir ve balıklarından bu yönde bir beklentisi vardır. Deneyimlerime dayanarak söyleyebilirim ki her yavrulayışta, yani 2-3 ayda bir, ortalama 55 yumurta aldım. Tabii ki genç dişiler ilk başta 18-30 kadar yavru verirler, ve olgun dişiler bir kerede 50-90 arasında yavru verirler. En fazla yavruyu, 6 yaşında bir dişiden almıştım: tam 96 tane! Hatırlamanız gereken en önemli şey şudur: eğer damızlıklarınız iyi besleniyorsa, iyi bir eşleşme performansları olur, ve mükemmel yumurtalar alırsınız.
Daha iyi yavru almak için ne yapabilirim? Eğer C. Frontosa yeteri kadar yavrulamıyorsa, bence bunun bir nedeni vardır. Tanktaki yumurtama süreci üzerine çalışın, eğer mümkünse herhangi bir fark var mı diye, yumurtlama sürecini seyredin. Bazen kıskanç bir dişi buna sebep oluyordur, bazen de kayalar ya da mağaraların yeri erkek C. Frontosanın yumurtlayan dişiye rahatça ulaşıp onun yanından rahatça ayrılabileceği gibi değildir. Eğer erkek enerjisinin ve zamanının büyük bir bölümünü diğer balıkları uzaklaştırmak için kullanırsa, yumurtaları döllerken işini iyi yapamaz. Bazen dişi fazlaca agresif erkekten korkar ve eşleşme boyunca onun yanıda durmaz. Iyi bir eşleşme görece kesintisiz ve acelesizdir. Ben bu ayarları yapmaya çalışırım. Iyi bir eşleşme için ne yedirdiğinizin de aynı biçimde önemi vardır. Ben günde iki defa yüksek proteinli yemle, tuzlu karidesle beslerim. Tetra Doramin ve granül bende çok iyi sonuçlar verdi.
Özet olarak, Cyphotilapia frontosa kolleksiyonunuzun heyecan verici balığıdır. Eğer uygun ev, ya da ortamınız varsa fazlaca yavru ile başlar, iyi beslerseniz, başarılı yavrularlar ve sağlıklı yavrular olur. Sizden ayrılırken size tek bir şey söyleyebilirim: bence, C. Frontosalar insanlar gibi ve siz onları daha iyi anlayın.
Kuzey Jersey Akvaryum Topluluğu The Reporter’dan alınmıştır. Çeviren: Sn.F. Selim POLAT
Anasayfa 
